პირველადი დახმარება: რა უნდა ვიცოდეთ გადაუდებელ სიტუაციებში?
რატომ არის მნიშვნელოვანი პირველადი დახმარების ცოდნა?
ამ ცოდნით თქვენ შეგიძლიათ:
- სიცოცხლე გადაარჩინოთ: სწორმა და დროულმა რეაგირებამ შეიძლება გადამწყვეტი როლი ითამაშოს კრიტიკულ სიტუაციებში.
- დაზიანება შეამციროთ: პირველადი დახმარების გაწევით შესაძლებელია ტრავმის ან დაავადების გამწვავების პრევენცია.
- ტკივილი შეუმსუბუქოთ: სწორი მოქმედებით შეგიძლიათ დაზარალებულს დისკომფორტი შეუმციროთ.
- თავდაჯერებულობა მოიპოვოთ: ცოდნა გაძლევთ ძალას, რომ არ დაიბნეთ და იმოქმედოთ სტრესულ სიტუაციაში.
ძირითადი პრინციპები, რომელიც უნდა იცოდეთ
პირველადი დახმარების გაწევისას რამდენიმე ძირითადი პრინციპი არსებობს:
- შეაფასეთ უსაფრთხოება: სანამ ვინმეს დაეხმარებით, დარწმუნდით, რომ გარემო უსაფრთხოა როგორც თქვენთვის, ასევე დაზარალებულისთვის.
- გამოიძახეთ დახმარება: თუ სიტუაცია სერიოზულია, დაუყოვნებლივ დარეკეთ 112
- დამშვიდდით: ეცადეთ, შეინარჩუნოთ სიმშვიდე, ეს დაგეხმარებათ სწორად იმოქმედოთ და დაზარალებულსაც დაამშვიდებს.
- შეაფასეთ მდგომარეობა: შეამოწმეთ, სუნთქავს თუ არა დაზარალებული, აქვს თუ არა ძლიერი სისხლდენა, არის თუ არა გონზე.
გავრცელებული გადაუდებელი სიტუაციები და პირველი დახმარება
მოდით, განვიხილოთ რამდენიმე გავრცელებული შემთხვევა და რა უნდა გააკეთოთ ასეთ დროს:
1. ჭრილობები და სისხლდენა
- რა ვქნათ? თუ სისხლდენა ძლიერია, დაუყოვნებლივ დაადეთ სუფთა ნაჭერი ან სტერილური საფენი ჭრილობას და ძლიერად დააწექით. შეინარჩუნეთ ზეწოლა, სანამ სისხლდენა არ შეწყდება ან დახმარება არ მოვა. მცირე ჭრილობები კარგად გარეცხეთ წყლითა და საპნით, შემდეგ კი დაამუშავეთ ანტისეპტიკური ხსნარით და დააფარეთ სუფთა საფენი.
2. დამწვრობა
- რა ვქნათ? დამწვარი ადგილი დაუყოვნებლივ მოათავსეთ ცივი, გამდინარე წყლის ქვეშ (დაახლოებით 10-20 წუთი). არ გამოიყენოთ ყინული ან ზეთი. თუ დამწვრობა სერიოზულია (ბუშტუკები, კანის სიშავე), გამოიძახეთ სასწრაფო. მოერიდეთ ტანსაცმლის მოცილებას, თუ ის კანზეა მიკრული.
3. მოტეხილობები და დაჭიმულობა
- რა ვქნათ? შეეცადეთ, დაზიანებული კიდური უმოძრაოდ დააფიქსიროთ. არ ეცადოთ ძვლის გასწორებას. გამოიძახეთ სასწრაფო დახმარება ან გადაიყვანეთ დაზარალებული უახლოეს სამედიცინო დაწესებულებაში. ტკივილის შესამსუბუქებლად შეგიძლიათ ცივი კომპრესი დაადოთ.
4. გაგუდვა (უცხო სხეულის ჩაყლაპვა)
- რა ვქნათ? თუ დაზარალებული ვერ სუნთქავს და ახველებს, სთხოვეთ ძლიერად დაახველოს. თუ ეს არ შველის, გამოიყენეთ ჰაიმლიხის მანევრი (დაარტყით ზურგზე ნეკნებს შორის 5-ჯერ, შემდეგ 5-ჯერ მიაწექით მუცელზე მკერდის ძვლის ქვემოთ). სასწრაფოდ გამოიძახეთ 112.
5. გულის შეტევა / ინსულტი
- რა ვქნათ? ეს არის გადაუდებელი სიტუაციები, რომლებიც საჭიროებს დაუყოვნებლივ სამედიცინო ჩარევას. სასწრაფოდ გამოიძახეთ 112. დაზარალებული მოათავსეთ კომფორტულ მდგომარეობაში, მოუხსენით მჭიდრო ტანსაცმელი. თუ კარგავს ცნობიერებას, მოამზადეთ ადგილი რეანიმაციული ღონისძიებებისთვის (ფილტვების ხელოვნური ვენტილაცია და გულის არაპირდაპირი მასაჟი), თუკი ამის ცოდნა გაქვთ.
მოამზადეთ თქვენი პირველადი დახმარების ნაკრები
ყველა სახლში და მანქანაში აუცილებელია პირველადი დახმარების ნაკრები. ის უნდა შეიცავდეს:
- სტერილურ საფენებს და ბინტებს
- ანტისეპტიკურ ხსნარს (მაგალითად, ქლორჰექსიდინს, წყალბადის ზეჟანგს)
- წებოვან ლენტს
- მაკრატელს
- ხელთათმანებს
- ტკივილგამაყუჩებელს (მაგალითად, პარაცეტამოლი, იბუპროფენი)
- სიცხის დამწევს
- ალერგიის საწინააღმდეგო საშუალებას (თუ გაქვთ ალერგია)
- დამწვრობის მალამოს (მცირე დამწვრობისთვის)
რეგულარულად შეამოწმეთ ნაკრების ვარგისიანობის ვადა და შეავსეთ მარაგი.
დასკვნა
პირველი დახმარების ცოდნა არ არის ფუფუნება, არამედ აუცილებლობაა. ამ მარტივი რჩევებითა და პირველადი დახმარების ნაკრებით თქვენ მზად იქნებით უმნიშვნელოვანესი ნაბიჯების გადასადგმელად გადაუდებელ სიტუაციებში. არასოდეს დაივიწყოთ: თქვენი ქმედება შეიძლება იყოს გადამწყვეტი!